“Katutubong Talino, Talinong Filipino” (tulang pansabayang bigkas na naka-angkla sa opisyal na tema ng Buwan ng Wika 2022: “Filipino at Mga Katutubong Wika: Kasangkapan sa Pagtuklas at Paglikha“)
ni Arlan Camba (Politechnic University of the Philippines)
i
Hinahabi ng dila
usal ng pag-unlad,
kultura ng salita
ay apoy na lumaganap;
ikinalat
katutubong mga binhi
ng paglikha at pagtuklas;
umusbong at nagkaugat,
yumabong at inianak,
dunong
ng katutubong talino
wisyo
ng talinong Filipino.
ii.
Filipino;
ang wika kong nililinang,
pinagyaman…
katutubong mga wika
ang matibay na saligan,
pinagyabong ng wikaing
inuusal
sa lupalop at saanman;
sa libu-libong kapuluan,
sa sulok ng kanayunan,
sa kanugnog na sityo’t
mga bayan-bayan;
Filipino ang nagbanig –
katutubong karunungan,
wika itong kasangkapan
upang tuklasin
upang likhain
upang baklasin
nang muling buuin
ang dinistrungkang galing
ng bayang hitik sa talino
ng banwang pugad ng mga henyo
dunong na mapaglingkod;
sa kapwa, sa bayan,
kay Bathala na may lalang;
Filipino itong Wika ng Karunungan
Wika itong magbabaklas
mag-aalpas…
sa tawag ng kamangmangan!
iii
Ang wika ay pagtuklas
Ang wika ay paglikha;
sa wika nasaliksik
ang dakila nating gawa,
nabantayog ang talino –
katutubo nating dila;
Filipino’y napabantog
katutubo nating wika;
ang wika ay karunungan
kasangkapan sa paglaya,
katutubong karunungan
ang mag-asam na lumaya,
ang likas at katutubo
pag sinupil, sinunganga;
katutubo at likas din
na bawiin itong laya.
iv.
Katutubong mga wika
pinagyabong, pinagyaman;
ito’y Wikang Filipino
na kaban ng karunungan,
Wika ito at wikain
na lagpas sa kasangkapan
ng pagtuklas at paglikha
sa talino nitong bayan;
ang wika ay hininga
ang wika’y kaluluwa
ang wika ay ang budhi
at ang tawag ng konsensiya;
mga wikang katutubo
ng bayan kong sinisinta
nang likumin
nang gamitin
sumalamin ay kultura.
v.
Filipino’y kasangkapan
sa pagtuklas at paglikha;
ang saliga’y ang mayamang
katutubo nating wika;
‘di sukatan ng talino
ang antas ng ating dila
bawat wika at wikain
tinuturing na dakila;
Filipino ay larangan
ng paglikha at pagtuklas;
katutubong mga wika
ay wika ng mga pantas,
ang lalim ng karunungan
nang lubusang matalastas
sa sariling wika lamang
mauugat ang dalumat!
Filipino
ang tutuklas
Filipino
ang lilikha
Filipino ang hulmahan-
katutubo nating diwa;
Filipinong ang sandiga’y
katutubo na salita,
Filipino
walang iba;
Ang Pambansa nating Wika!
Tanggol Wika 